Den Haag – Met een nieuwe ’sekswet’ moet onvrijwillige seks vaker kunnen worden bestraft. Straks is iemand strafbaar als hij weet of had moeten weten dat handelingen tegen de wil van de ander zijn. Een stap vooruit, vinden experts. Maar er is ook kritiek. „Ik denk dat het een schijnoplossing is”, zegt advocaat Ivonne Leenhouwers, die al meer dan twintig jaar verdachten van zedendelicten verdedigt. „Het blijft het ene woord tegen het andere.”
Een jaar geleden kondigde Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) in De Telegraaf al aan de zedenwetgeving te willen veranderen. Dat kwam deels door de #MeToo-discussie. Nu ligt zijn wetsvoorstel er, met als meest in het oog springende plan strafbaarstelling van seks tegen iemands wil, ook als dat onuitgesproken is. Er komt zelfs een onderzoeksplicht als er twijfel is over de wenselijkheid van seks. Doe je dat niet, dan riskeer je straf.
En dat is winst, vindt advocaat Richard Korver. „Nu zijn er zaken waarbij vrijspraak volgt terwijl dat voor de maatschappij onverkwikkelijk is.” Korver, die voorzitter is van het Landelijk Advocaten Netwerk Gewelds- en Zeden Slachtoffers (LANGZS), verwacht dat daar verandering in komt. „Als je straks met een stomdronken mevrouw de kroeg verlaat en je hebt seks, mag jij bewijzen dat het gewenst was.” Korver was aanvankelijk sceptisch. Hij had het gekscherend over ’contractjes sluiten’ voor de daad. „Ik hoor dat het goed werkt in het buitenland.”
’Signalen’
Advocaat Bart Swier heeft veel verdachten van zedendelicten verdedigd en is kritisch over wat het voorstel in praktijk betekent. „Iemand behoort te weten of het tegen de wil is, dan kom je in schemerig gebied. Hoe doe je dat? Wanneer heb je signalen gemist?” Dat werkt volgens hem niet zo. „Stel dat een man en een vrouw elkaar dronken in de kroeg ontmoeten en seks hebben. Dan is helemaal niet altijd duidelijk wie welke signalen heeft gemist.”
Swier vindt dan ook dat de wet te vaag is. „Als onduidelijk is wat een wet precies regelt, moet je het niet doen.”
Er verandert in de praktijk weinig, denkt advocaat Ivonne Leenhouwers. „Er wordt gedaan alsof heel veel situaties die nu onbestraft blijven, straks wel bestraft kunnen worden. Maar seks tegen iemands wil is al strafbaar.” De verwachting is in ieder geval dat de wetswijziging leidt tot meer aangiftes, omdat de drempel voor strafbaarheid bij onvrijwillige seks omlaag gaat. „Dit betekent dat slachtoffers in meer situaties aangifte kunnen doen van een strafbaar feit”, meldt Grapperhaus. De Tweede Kamer moet nog akkoord gaan met het plan.