Opheffing van het bordeelverbod, twintig jaar geleden, moest sekswerk in Nederland controleerbaarder en veiliger maken. Toch neemt het aantal officiële seksbedrijven af. Waar vindt de prostitutie plaats die we niet willen zien? En hoe veilig is dit?

Het is negen uur als de Oost-Europese Stacy, gekleed in een zwart korset en een doorschijnende kanten kimono, op een zaterdagavond eind oktober uit haar eigen woning wordt gesleurd. Een jongen met een geitensikje smijt haar op de straat voor haar portiek. Haar kleding scheurt, haar linkerborst is ontbloot. Met gebalde vuisten slaat de jongen haar; nieuwsgierige buren verzamelen zich en kijken toe.

‘Het was geen nieuwe klant, dat was het ergste’, zegt de transseksuele sekswerker vier maanden later in een café in de Rotterdamse wijk Delfshaven. Ze laat foto’s zien van de blauwe plekken die het gevecht haar opleverde. En eentje van de klant zelf. ‘Dit is hem.’ Ze klikt een spraakmemo aan: ‘Ik weet waar je woont. Morgen kom ik je neerschieten’, klinkt het in het Engels. ‘Als je me niet terugbetaalt, vermoord ik je motherfucker. Ik steek je in je fucking hoofd en ik hak je piemel af. Motherfucker. Je hebt geluk dat ik geen pistool bij me had.’ Een week later keerde hij terug naar de woning en gooide stenen door de ruit.

Ze ontvangt haar klanten thuis, na advertenties op websites zoals hookers.nl. Dat maakt haar kwetsbaar voor geweld, diefstal of chantage, ook van klanten die ze dacht te kunnen vertrouwen. De politie adviseert om voortaan samen met een collega te werken, zegt Stacy, maar dat kan eigenlijk niet. ‘Je kunt een boete krijgen als je met iemand samenwerkt en geen vergunning hebt.’ En een vergunning bemachtigen voor thuiswerk is vrijwel onmogelijk. Maar Stacy’s voorzichtigheid mocht niet baten. Haar buren meldden het incident bij de woningcorporatie en volgens haar huurcontract is sekswerk in de woning verboden, zoals geldt bij veel woningcorporaties. Binnen een maand na de mishandeling werd ze haar huis uitgezet. ‘Toen stond ik op straat.’

Sekswerkers als Stacy zijn in opmars: kleine zelfstandigen die in de prostitutie een bestaan proberen te vinden. Zonder pooier, maar noodgedwongen ook zonder de bescherming van een sekshuis of vaste plek in een rosse buurt waar toezicht is. Dat is de trend. Hoewel Nederland wereldwijd bekendstaat om het tolerante prostitutiebeleid, neemt het aantal seksbedrijven al jaren af. Steden als Amsterdam en Utrecht worstelen openlijk met de vraag hoe en of prostitutie nog in het straatbeeld past. Andere steden gingen ze voor en sloten de bordeelramen en prostitutiezones.

Dat gebeurt soms om overlast te bestrijden, maar vaak ook – op papier – om uitbuiting en mensenhandel tegen te gaan. Maar terwijl druk gediscussieerd wordt over het voortbestaan van de ramen en clubs, verplaatst een groot deel van het sekswerk zich naar plekken waar beleidsmakers niet of nauwelijks kijken en waar geweld en uitbuiting gemakkelijk ontstaan en onzichtbaar blijven. Heeft het beleid dat ingevoerd werd na de opheffing van het bordeelverbod, dat sekswerk in Nederland controleerbaarder en veiliger moest maken, in feite niet het tegendeel bereikt?

Meer lezen

Zestien leden van de Bondsdag, het Duitse parlement, hebben gepleit voor een langdurig verbod op prostitutie. Deze sector zou volgens leden van de Union en SPD een effect hebben van ‘epidemiologische superverspreider’.

De zestien parlementsleden hebben verzocht om de coronamaatregelen niet te versoepelen voor de sekswerkers in Duitsland. Dat eisen ze volgens persbureau DPA in een brief aan de regeringsleiders. De brief stelt: ‘Het is duidelijk dat prostitutie het effect zou hebben van een epidemiologische superverspreider – seksuele handelingen zijn meestal niet verenigbaar met afstand houden.

Prostitutie in zijn volledigheid verbieden in Duitsland

De brief is ondertekent door o.a. de voormalig minister van Volksgezondheid Hermann Gröhe (CDU) en arts Karl Lauterbach (SPD). Daarnaast willen de politici prostitutie in zijn volledigheid verbieden. Daarin worden nogal wat aannames gedaan. Omdat er nu meerdere gevallen bekend zijn van prostituees die geen registratie, geen huis en geen ziektekostenverzekering hebben, zouden ze overgeleverd zijn aan hun pooiers: ‘Het heropenen van de bordelen helpt deze vrouwen niet, maar een stage of baan die hun levensonderhoud verzekert wel’ staat in dezelfde brief vermeld.

Werkloze sekswerkers zien met lede ogen aan hoe andere contactberoepen weer mogen beginnen. Op de rosse buurt in Groningen denken ze de oplossing te hebben gevonden om virusvrij aan de slag te kunnen.

Twee jongens fietsen met een sporttas op het stuur voorbij, een bouwvakker stapt met een douchewand over zijn schouder een van de lichtroze geschilderde huisjes binnen. Veel meer actie is er even niet op de Nieuwstad, de rosse buurt van Groningen. Geen auto’s die stapvoets voorbijrijden, geen dames die vanaf hun hoge krukken klanten naar binnen proberen te krijgen.

Illegaliteit

,,Saai en doods. Andere woorden heb ik er niet voor”, zegt Aagje Split, die als eigenaar van tientallen panden de grootste speler is op de Nieuwstad. Officieel is er op dit moment geen prostitutie in de stad. De tippelzone aan de Bornholmstraat werd immers een jaar geleden al gesloten. ,,Maak je geen illusies, in de illegaliteit wordt er gewoon doorgewerkt”, zegt Split. ,,Hoe langer dit duurt, hoe erger dat wordt. De dames zitten in geldnood.”

De bijna honderd peeskamers op de Nieuwstad gingen op 15 maart op slot, als onderdeel van de coronamaatregelen. Daarmee raakten tientallen buitenlandse vrouwen ontheemd, omdat ze hun werkplek – die ze huren van uitbaters als Split – veelal ook als slaapplaats gebruiken.

Contact met klanten

Het leeuwendeel van de dames reisde toen het nog kon naar familie in landen als Roemenië, Bulgarije, Hongarije en de Dominicaanse Republiek. De rest heeft onderdak gevonden bij vrienden en kennissen in de stad. Een deel van hen werkt illegaal door. ,,Op straat, of ze spreken af bij klanten thuis”, zegt Split. ,,De vrouwen werken hier vaak al jarenlang. Ze hebben een klantenkring opgebouwd met wie ze in contact staan.”

Zo gaat het inderdaad, zegt de Dominicaanse Ana (niet haar echte naam), die normaal gesproken een van Splits kamers huurt, maar nu in een recreatiewoning verblijft. ,,Direct toen onze business werd gesloten, kreeg ik allemaal berichtjes van klanten of we konden afspreken. Ik doe dat niet, uit angst voor het virus. Ik stop niet mijn hoofd in de bek van de wolf, zoals we dat in mijn land zeggen. Maar er zijn zeker vrouwen die erop ingaan, want hoe kom je anders aan geld?”.

‘Financieel kapot’

Sekswerkers hebben net als andere zelfstandigen die geraakt worden door de coronacrisis recht op hulp van het rijk, maar er is maar een klein deel dat daadwerkelijk betaald wordt, zegt Split. Voorwaarden zijn dat je een Nederlands bankrekeningnummer hebt en je moet hier een woonadres hebben. ,,De meesten hebben geen van beide”, zegt de uitbater. De Duits-Hongaarse Jessica (ook niet haar echte naam) voldoet wel aan beide voorwaarden. ,,Ik heb een aanvraag gedaan, maar nog geen cent gekregen. Laat mij maar weer gewoon aan het werk gaan”, zegt Jessica. ,,Want zo ga ik financieel kapot.”

Weer beginnen kan prima, gelooft Split. Ze wijst op andere contactberoepen als kappers, tatoeëerders en fysiotherapeuten die sinds vorige week weer klanten ontvangen. Sekswerkers zitten in dezelfde categorie als sportscholen en sauna’s. Die mogen – tenzij het uit de hand loopt met nieuwe besmettingen – op 1 september herstarten. ,,Waarom dan pas? Net als bij kappers gaat het hier om één op één contact. Hygiëne staat in onze sector juist al heel hoog in het vaandel.”

Actievoeren

Haar huurders zijn inmiddels bereid om actie te gaan voeren om weer te mogen beginnen, zegt ze. Zelf heeft ze een mail gestuurd aan burgemeester Koen Schuiling en minister Martin van Rijn (Medische Zaken) heeft ze uitgenodigd voor een werkbezoek. Van beiden heeft ze nog geen reactie.

,,Dan zelf maar actie ondernemen”, zegt Split, doelend op de constructie die ze heeft laten bouwen voor het bed op Nieuwstad nummer 56. Op het voeteneind is een met rode lampjes beplakte plexiglazen wand gemonteerd, met enkele gaten er in. ,,Sexyglas, hebben we het genoemd. De vrouw aan de ene kant van de wand, de klant aan de andere kant, dat is het idee.” De coronaproof-kamer is bedoeld om op een ludieke manier de aandacht te vragen voor de situatie van haar sector, geeft Split toe. ,,Maar ons punt is heel serieus. Waarom andere beroepen wel en wij niet? Met een paar ingrepen is ook dit werk virusvrij uit te voeren.”

Bron: dvhn.nl

Afgelopen week is in Den Haag een illegaal bordeel gesloten door de politie. Op 12 mei in de avond is er een inval gedaan in het pand. Buurtbewoners hadden geklaagd over de overlast, de woning werd druk bezocht. De politie startte een onderzoek en kreeg een vermoedden van illegale prostitutie in de woning.

Samen met HEIT Prostitutie is de politie een kijkje gaan nemen in het pand. Op dat moment was een 34-jarige vrouwelijke sekswerker aanwezig en een man. Beiden kregen een bekeuring, omdat de noodverordening is overtreden.Officieel was het pand niet bewoond, nu is het door de politie gesloten.