Een Ierse wet uit 2017 die was bedoeld om slachtoffers van mensenhandel en sekswerkers te beschermen tegen uitbuiting doet in de praktijk juist het tegenovergestelde. De wet faciliteert misbruik van sekswerkers en de Ierse staat laat het nu na om hen te beschermen tegen geweld, zo blijkt uit een nieuw rapport van Amnesty International.

Het rapport “We live within a violent system”: Structural violence against sex workers in Ireland laat zien hoe de criminalisering van bepaalde aspecten van sekswerk de sekswerkers dwingt meer risico’s te nemen om de politie te ontwijken. Hierdoor lopen zij juist meer gevaar.

Sinds 2017 staat in het Ierse wetboek van Strafrecht dat het kopen van seks strafbaar is. Ook werden de straffen voor bordeeleigenaren aanzienlijk verhoogd. Wanneer er twee of meer sekswerkers seksuele diensten verkopen vanuit hetzelfde pand kan de eigenaar een boete van 5.000 euro krijgen of een gevangenisstraf van maximaal 12 maanden.

Wetten vergroten kans op misbruik

‘Wetten die bedoeld zijn om sekswerkers te beschermen, zorgen voor een groter risico op misbruik en geweld, waaronder verkrachting en fysieke aanvallen’, zegt Colm O’Gorman van Amnesty Ierland. Dit is wat sekswerkers ons vertellen over de daadwerkelijke impact van de wet van 2017. De Ierse regering moet naar hen gaan luisteren.’

De meerderheid van de sekswerkers die voor het onderzoek zijn geïnterviewd, wil dat sekswerk in Ierland volledig wordt gedecriminaliseerd, inclusief het kopen van seks. Ze zeiden ook dat het delen van een ruimte met andere sekswerkers helpt om hun veiligheid te vergroten en het potentiële risico op geweld juist beperkt.

Een sekswerker vertelde Amnesty International: ‘Een-op-een, een vrouw met een man, we maken geen schijn van kans. We hebben nog een meisje nodig. Ze kan horen wat er gebeurt… Maar om alleen te zijn, is het erg gevaarlijk.’

Een andere sekswerker vertelde Amnesty International: ‘Op een nacht liep ik door een doodlopende en afgelegen straat, dus [als er iets gebeurde] zou ik niet gevonden worden door de Gardaí [Ierse politie]… ze konden niet langs de plek rijden waar we waren. Maar tegelijkertijd had ik geen ontsnappingsroute als er iets mis zou gaan [met de klant]… En dat was een heel direct gevolg van de aanwezigheid van de politie daar die juist naar klanten zocht.’

Sociaal stigma

Het onderzoek laat ook zien dat sekswerkers zorgen hebben over het sociale stigma dat wordt versterkt door het strafrecht en dat zij een groot gebrek hebben aan vertrouwen in de politie.

De overgrote meerderheid van de geïnterviewde sekswerkers gaf aan ooit geweld te hebben ervaren tijdens het verrichten van sekswerk. Maar sekswerkers gaven ook aan bang te zijn voor de politie. Eén van de redenen die werden aangevoerd om geen contact met de politie te zoeken als ze geweld meemaakten, was de overtuiging dat er geen actie zou worden ondernomen. Bovendien zijn ze bang voor intimidatie of geweld door de Gardaí. Ze vrezen bijvoorbeeld dat hun huisbazen op de hoogte kunnen worden gesteld of het doelwit zouden worden van de politie, wat zou kunnen leiden tot huisuitzetting en dakloosheid.

Politie: ‘Een bedreiging, geen schild’

Een sekswerker vertelde Amnesty International: ‘Ik zie de Gardaí meer als een bedreiging dan als een schild.’ Een andere sekswerker vertelde Amnesty International: ‘Het moet 100 procent gedecriminaliseerd worden. Als dat niet het geval is, ben ik bang om aangifte te doen bij de politie of anderen. In elk ander bedrijf, als er slechte klanten zijn, als er iets met je gebeurt, kun je de politie bellen… Het gaat meer om het creëren van een veiligere omgeving voor ons.’

Sekswerkers met een migratieachtergrond aarzelen nog meer om contact op te nemen met de politie vanwege hun immigratiestatus of omdat ze bang zijn dat hun werk invloed kan hebben op de mogelijkheid om het Ierse staatsburgerschap aan te vragen. Een migrantensekswerker vertelde Amnesty International: ‘De enige keer dat ik de politie zou bellen, zou zijn als ik stervende op de vloer lag. (…) Persoonlijk loop ik liever risico bij een cliënt dan bij een politieagent.’

Voor veel van de geïnterviewden draagt ​​de criminalisering van betalen voor seks bij aan de toch al grote maatschappelijke stigmatisering en discriminatie die zij ervaren op andere gronden, zoals ras, etniciteit, geslacht, genderidentiteit, handicap, drugsgebruik, dakloosheid of migrantenstatus.

Het onderzoek benadrukt het gebrek aan gegevens over de ervaringen van sekswerkers en de afhankelijkheid van de overheid van verouderd en gebrekkig onderzoek dat mensenhandel voor seksuele uitbuiting verwart met sekswerk. Het benadrukt ook dat de staat sekswerkers onvoldoende heeft geraadpleegd bij het opstellen van de wet van 2017.

De Ierse regering voert momenteel een herziening uit van de zogenaamde Criminal Law (Sexual Offences) Act 2017 en deze keer willen sekswerkers dat hun stem wordt gehoord.

‘De herziening van de wet is een cruciale kans om ervoor te zorgen dat sekswerkers daadwerkelijk worden beschermd’, zegt Colm O’Gorman. ‘Maar als dit moet gebeuren, moeten sekswerkers zelf op een zinvolle manier worden geraadpleegd, zodat hun ervaringen de wetten en het beleid kunnen vormen die bedoeld zijn om hen te beschermen.’

Peiling uitgevoerd door Amnesty International in december 2021 laten zien dat 70 procent van de mensen in Ierland vindt dat sekswerkers moeten worden geraadpleegd over elke wet die hen rechtstreeks raakt, terwijl 73 procent vindt dat sekswerkers het recht hebben om beslissingen te nemen over hun lichaam en leven.

Bron: Amnesty.nl

Bedrijven in de prostitutie klagen erover dat ze geen rekening kunnen openen bij een bank. Ze halen hun gelijk voor de rechtbank, maar daarmee is hun probleem niet opgelost. Zeker omdat klanten absoluut cash willen betalen, en de herkomst van het geld van bedrijven in de prostitutiesector dus moeilijk te achterhalen is.

“Onze rekening bij ING België is al twee maanden geblokkeerd”, zegt een uitbater van 72 panden voor prostitutie in Antwerpen. “We hebben de bank voor de rechter gesleept. Het gekke is dat we in Nederland ook klant zijn bij ING, en daar is er geen probleem. Want in Nederland is prostitutie maatschappelijk meer aanvaard, en betalen de klanten met ­Bancontact.”

De uitbater heeft nu een rechtszaak aangespannen tegen ING België. Hij heeft extra moed gekregen omdat drie andere ­Antwerpse verhuurders van panden voor prostitutie, die geen rekening meer kregen van ING ­België, gelijk hebben gekregen voor de rechtbank. Een kortgedingrechter in Antwerpen heeft de bank bevolen om de rekeningen van de drie verhuurders niet langer te blokkeren. ING gaat in beroep, maar moet de rekeningen voorlopig wel vrijgeven.

Belgische staat veroordeeld

En vorige maand won het bedrijf Azure, dat dertien panden voor prostitutie verhuurt in ­Antwerpen, een rechtszaak tegen de ­Belgische staat, omdat er nog steeds geen basisbankdienst is. Die dienst moet ervoor zorgen dat elke onderneming die niet van witwassen wordt verdacht, een rekening kan openen bij een bank. De Belgische staat moet een schadevergoeding van 2.500 euro betalen aan Azure, maar federaal minister van Economie ­Pierre-Yves Dermagne (PS) gaat in beroep tegen die beslissing. Azure mag dan wel gelijk hebben gekregen voor de rechtbank, maar haar probleem is niet opgelost.

“De Belgische staat verplicht bedrijven om een bankrekening te hebben om zaken te kunnen doen, maar langs de andere kant is er nog altijd geen wettelijke garantie dat een goedmenende onderneming een bankrekening krijgt”, zegt Werner van Bertem, juridisch adviseur van Azure. “Azure heeft bij verschillende banken geprobeerd om een rekening te krijgen, maar vangt telkens bot. Het bedrijf heeft daar van 2006 tot 2019 nochtans nooit problemen mee gehad. Maar de Europese antiwitwasregelgeving is verstrengd. Als er geld staat op een bankrekening dat witgewassen blijkt te zijn, kan de bank medeverantwoordelijk worden gesteld en een fikse boete krijgen. Alleen kan een prostitutiebedrijf er toch ook niet aan doen dat het geld in de sector vooral cash binnenkomt. Klanten willen nu eenmaal niet graag dat een prostitutiebezoek af te lezen is van hun digitale rekeningafschrift.”

“Het is helemaal onfair dat banken niet eens de moeite doen om te onderzoeken of het geld van een bedrijf in de prostitutie uit een betrouwbare bron komt”, zegt Werner van Bertem. “Ze willen gewoon die kosten niet maken. In Nederland is dat probleem veel kleiner dan in België. Zelfs als klanten van prostituees in ­Nederland met cash geld betalen, is er op zich geen probleem, omdat banken in Nederland een bestaande klantenrelatie niet zonder grondige reden kunnen opzeggen. In België kan dat wel.”

Werner van Bertem wil om juridische redenen niet zeggen hoe Azure nu te werk gaat. “Maar het is wel duidelijk dat de sector uit de economie wordt geduwd”, zegt hij. “Azure heeft geen rekening om personeel, water- en energiekosten, de verzekeringen en allerlei andere dingen te betalen. ­Azure kan daar ook geen privérekening voor openen, want daarmee mag je geen bedrijfsuitgaven doen. Het bedrijf kan wel betalingen doen met het cash geld dat er is, maar cash betalingen zijn in België wettelijk maar mogelijk tot 3.000 euro.”

Antiwitwaswetgeving

Bankenfederatie Febelfin bevestigt dat er klachten zijn van bedrijven die geen toegang hebben tot een zichtrekening bij een bank. “Maar we hebben recent geen concrete klachten gekregen op sectorniveau van prostitutiebedrijven”, zegt Isabelle ­Marchand, woordvoerder van ­Febelfin. “Het lijkt ons verregaand om in het algemeen te stellen dat banken prostitutiebedrijven weigeren.”

Febelfin verwijst wel naar de strenge antiwitwaswetgeving. “Banken moeten begrijpen wat de herkomst is van geld dat op de rekeningen wordt gestort”, zegt ­Isabelle Marchand. “Het gebruik van cash is moeilijker met die regels te verenigen, omdat de ­herkomst van het geld dan moeilijker te achterhalen is. Daarom raden we de sector aan om klanten digitaal te laten betalen.”

Febelfin benadrukt ook dat het wacht op de uitvoeringsbesluiten van de basisbankdienst, die door de federale regering worden uitgewerkt. Maar die dienst zou er pas tegen deze zomer zijn.

Bron: gva.be

Op meerdere websites waar sekswerkers adverteren, staan ook advertenties die niet echt zijn. Vele hiervan zitten mensen achter die er op uit zijn om jou op te lichten. En ze komen er vaak mee weg omdat er weinig aangifte wordt gedaan, omdat klanten zich schamen. Dit loopt volgens getuigenverklaringen soms op tot duizenden euro’s en zijn er honderden van dit soort advertenties.

Ten minste 300 advertenties zijn online die gebruikt worden voor oplichting, zo stellen de onderzoeksjournalisten van Pointer. Ze zien hetzelfde telefoonnummer bij verschillende personen die in compleet andere woonplaatsen adverteren. En veel foto’s blijken gestolen te zijn van Instagram of van andere sekswerkers die niet in Nederland actief zijn. Er wordt gevraagd om een vooruit betaling, bijvoorbeeld via Tikkie of door middel van online cadeaubonnen. Maar de daadwerkelijke afspraak komt er nooit.

Aangifte wordt er nauwelijks gedaan. De schaamte is groot, zowel over het feit dat ze sekswerkers bezoeken als dat ze ‘erin getrapt’ zijn. Op fora worden dit soort ervaringen wel gedeeld, maar de verschillende instanties horen er nauwelijks iets over. Het blijkt ook erg eenvoudig te zijn om een fake-advertentie aan te maken.

Gevolgen voor klant, maar ook voor de eerlijke sekswerker

De nare gevolgen zijn niet alleen voor de klanten, maar ook voor de sekswerkers die wel eerlijk hun diensten aanbieden. Het wanttrouwen groeit bij de potentiele klanten, zo stelt sekswerker Foxxy: “Mijn klanten vertrouwen de sekswerkers minder. Ze haken af, omdat ze negatieve ervaringen hebben met nepadvertenties.”

De enkele meldingen van oplichting bij de politie zijn complex om op te lossen: “Een vals profiel is eveneens discutabel: het is voor te stellen dat je je niet onder je eigen naam bekend maakt in deze branche.”

Midhold, de eigenaar van advertentiewebsites Kinky.nl en Sexjobs.nl zegt dat nepprofielen gelijk van de site af worden gehaald en roept op aan gedupeerden om bij fraude dit te meldden: “We behandelen alles uiteraard discreet en anoniem. Bij een valide melding nemen wij natuurlijk direct passende maatregelen. Zo wordt elke vorm van oplichting op onze sites die bij ons kenbaar wordt gemaakt, actief gemeld bij de politie.”